Atlas psów - lista ras: Mastif hiszpański

Czy wiedziałeś o tym, że jest takie zwierzę? Czy wiedziałeś o tym, że istnieje taki pies?
Pies wierny i zakochany w Tobie do szaleństwa? Pies, którego jedynym celem w życiu jest służenie jednemu panu? Temu jednemu, jedynemu. Swojemu panu!
To dla niego jesteś całym światem, dla Ciebie ten pies żyje, o Ciebie się troszczy, Ciebie chroni. Tobie chciałby przychylić skrawek nieba.
To pies, który zawsze chce być z Tobą blisko. Pies, który pójdzie za Tobą bez chwili namysłu. Dokądkolwiek.

Byle z Tobą!

Bo to jest jego cel. Cel jego życia.

To Mastif Hiszpański. Symbol oddania i psiego poddaństwa.

Poznaj go bliżej!

Jest dużym, masywnym i proporcjonalnym psem. Dobrze wyważony, muskularny, o zwartej konstrukcji. Proporcje nieco wydłużone, zamykające się w prostokącie: nieco dłuższy niż wyższy.
Ma potężną głowę o proporcjonalnej budowie, w kształcie ściętej piramidy. Bardzo silne szczęki, zwisające fafle (wargi), duże podwójne podgardle na szyi (łałok).
Duża, ciężka i masywna głowa tworzy obraz bardzo charakterystyczny dla mastifów. Podniebienie ma zawsze czarne.
Sierść gęsta, gruba, średniej długości. Włos jest dwojakiego rodzaju: normalny, krótszy na klatce piersiowej i dłuższy, okrywowy wzdłuż grzbietu. Podszerstek bardzo gęsty.
Dużo luźnej skóry na całym ciele.
Najbardziej cenione jest umaszczenie jednolite: złote, płowe, czerwone, czarne jak również kombinacje tych kolorów.
Oczy o kształcie migdałów są małe w stosunku do wielkości czaszki. Czujne, szlachetne, miękkie i inteligentne spojrzenie nabiera dużej ostrości i nieufności w stosunku do obcych.
Uszy osadzone powyżej linii oczu. Wiszą swobodne i przylegają do policzków. W stanie podniecenia i zaniepokojenia odstają nieco od głowy i lekko się unoszą.
Ogon bardzo gruby u nasady. W odprężeniu noszony nisko. Włos na ogonie dłuższy i jedwabisty.
Przednie łapy masywne, dość długie, wyrastające z szerokiej, potężnej, głębokiej i umięśnionej klatki piersiowej nadają mu wygląd zawodnika wagi ciężkiej.
Kończyny tylne muskularne, potężne, umięśnione, o mocnej kości.
Mimo ogólnie ciężkiego wyglądu, ruch płynny, powolny i elastyczny, bez kołysania się na boki.
Istnieją generalnie dwa rodzaje Mastifów Hiszpańskich: większe i cięższe, typu górskiego, znane w Hiszpanii jako Mastin Pesado i znacznie lżejsze, delikatniejsze, zwane Mastin Ligero. Na wystawach bardziej ceniony jest Mastin Pesado jako, że jest psem potężniejszym, bardziej imponującym, zwracającym na siebie uwagę i wyróżniającym się wśród psów innych ras. Najwięcej tego typu Mastifów Hiszpańskich występuje w górach na północy Hiszpanii. Drobniejszy Mastin Ligero występuje powszechniej w rejonie Meseta (wyżynno-górski płaskowyż w centralnej Hiszpanii) i w Andaluzji (na południu Hiszpanii). Wielkich i cięższych Mastin Pesado jest w całej populacji więcej, mają grubszą kość, więcej luźnej skóry, bardziej zaznaczony łałok (podgardle). Ich waga może przekraczać 100 kg. Lżejszy Mastin Ligero jest szybszy, zwinniejszy i bardziej ruchliwy.

TEMPERAMENT
Jak większość ras pasterskich, Mastif Hiszpański ma dość niezależny charakter i nie jest tak wylewnym w okazywaniu uczuć innym członkom swojego stada psem jak pudel, bokser czy fila brasileiro. Na co dzień trzyma się lekko na uboczu i nie jest zbyt narzucający się, nawet w stosunku do swoich właścicieli.
Pomimo tego wszystkiego jest to zdecydowanie jeden z najbardziej lojalnych i naprawdę kochających psów. Bez wahania złoży ofiarę z własnego życia aby bronić właściciela, nie zawaha się też wystąpić „do upadłego” w obronie rodziny, czy innego osobnika ze swojego stada.
Mastif Hiszpański (w odróżnieniu od innych psów pasterskich) nigdy nie zaatakuje bez ostrzeżenia. O wiele wcześniej prezentuje swoje niezadowolenie głośnym i bardzo głębokim szczekaniem, zwiększoną ruchliwością oraz demonstrowaniem siły. Przed podjęciem interwencji zawsze pokazuje i sygnalizuje swoje intencje tak, aby intruz miał okazję i czas do wycofania się. Niezapowiedziane ataki się nie zdarzają.
Mastify Hiszpańskie mają też wyższy od innych ras próg reagowania na takie bodźce jak pojawienie się kogoś w pobliżu. Można nazwać to „stoickim spokojem” lub „stalowymi nerwami”. Jest to pies niechętnie podrywający się żeby zobaczyć „o co chodzi” przy płocie. Wyczeka raczej do końca. Występuje w charakterze „ostatniej zapory”.
Interwencję podejmuje dopiero w chwili, gdy uzna, że już nie pozostało mu nic innego - musi się ruszyć i zrobić porządek. Wtedy jest psem niezwykle nieustępliwym, zdecydowanym i zdeterminowanym, aby tę interwencję przeprowadzić do końca.
I pomimo tego, że przez większość dnia leży (chętnie na jakimś drobnym nawet wyniesieniu terenu skąd może mieć lepszą kontrolę potencjalnych zagrożeń), wydaje się przysypiać, mieć niewielki kontakt z otaczającym go światem i być mało na jakieś zewnętrzne bodźce reagującym, w jednej chwili potrafi znaleźć się przy furtce i szczekaniem, swoim wyglądem i postawą zabronić wejścia obcemu. Jest jednym z najlepszych psów stróżująco – obronnych jakie współcześnie istnieją.
Uczy się w miarę chętnie, choć należy zaznaczyć, że w szkole nie jest zazwyczaj prymusem. Trzeba go często motywować do działania, bo jako pies nie lubiący wysiłku, po pierwszym poprawnym wykonaniu jakiegoś zadania, szybko się nudzi i próbuje nie reagować na te same, znane mu już przecież, komendy. Ja na swój użytek nazywam to „selektywną głuchotą”. Pies słyszy tylko to, co chce usłyszeć.
Jest on bardzo tolerancyjny i opiekuńczy w stosunku do dzieci. W zasadzie nie znam dziecka, które potrafiłoby go wyprowadzić z równowagi. W już naprawdę ekstremalnych sytuacjach Mastif Hiszpański woli przenieść się z godnością w inne miejsce, niż pokazać małemu natrętowi, że tym razem to już naprawdę lekko przesadził. Podobnie zachowują się w stosunku do innych członków rodziny, do innych zwierząt.
Prawidłowe cechy charakteru Mastifa Hiszpańskiego to silny, nieustraszony, nieustępliwy, pewny siebie, o bardzo stabilnych emocjach, bez kłopotu reagujący (nawet w dużym podnieceniu) na komendy i decyzje właściciela.
Mastif Hiszpański nie nadaje się do biegania za piłką, patykiem, nie będzie bawił się frisbee. On nie ma żadnych instynktów drapieżnych. To, co dla owczarka czy sznaucera jest najlepszą zabawą, dla mastifa jest na ogół zajęciem nudnym i niechętnie wykonywanym. Mastif Hiszpański bez trudu nauczy się aportowania i z godnością raz lub dwa przyniesie rzucony mu patyk (głównie po to, aby nam zrobić przyjemność), ale tak naprawdę, to wolałby iść z tym aportem w kąt pokoju i tam „zagryźć go na śmierć”. Dlatego nie oczekujmy w jego oczach entuzjazmu, gdy rzucamy przedmiot z nadzieją, że w ten sposób „wybiegamy” naszego psa. On tego naprawdę nie potrzebuje.
Mały molos najlepiej bawi się z małym molosem (nie z owczarkiem czy terierem, które są dla niego za lekkie i za skoczne). Ich zabawa to najczęściej wzajemne zagryzanie, czyli zapasy, odbieranie sobie zabawki, szarpanie jednej szmaty, czyli zachowania dość statyczne.

PSYCHIKA
Mastif Hiszpański jest psem bardzo stabilnym psychicznie. Ceni sobie przede wszystkim spokój. Święty spokój. Kocha godzinami leżeć, pilnować, strzec i chronić swoje terytorium.
Gdy za dużo się koło niego dzieje, jest mnóstwo ruchu, zamieszania, hałasu (często zdarza się tak na wystawach psów, gdy przez parę godzin musi funkcjonować w tłumie psów i ludzi) ucieka w „swój świat”. Po prostu wyłącza się. Fizycznie jest obecny, natomiast widać, że to wszystko co dzieje się obok, jego po prostu nie dotyczy.
On myślami jest gdzie indziej. Może rozmyśla o pięknych widokach z Gór Kastylijskich, o których opowiadał mu niedawno wujek Carlos? Może o kości cielęcej, którą w tajemnicy zakopał sobie tydzień temu w ogrodzie pod krzakiem jaśminu? Jest tam jeszcze? A może po prostu o pięknej labradorce, która wprowadziła się do sąsiada za płotem i znacząco oblizała się wczoraj na jego widok? On po prostu w tym momencie żyje w swoim świecie.
Całkowita, typowa dla tej rasy pewność siebie często przychodzi u Mastifa Hiszpańskiego dopiero w wieku trzech lat. I wtedy już nie cofa się przed niczym. Staje się psem niezwykle pewnym siebie, twardym i bezwzględnym w obronie. Ale do tego powinniśmy go przygotować, prawidłowo wychować i nauczyć żyć w określonym środowisku.

WZROST I WAGA
Minimalna wysokość w kłębie, to dla suk 72 cm, dla psów 77 cm. Ale są to wymiary podane dla typu Mastin Ligero, drobniejszego. Bo tak naprawdę, im większy Mastif Hiszpański tym, przy zachowaniu proporcjonalnej i harmonijnej budowy ciała, lepszy. Zakłada się, że dorosły pies nie powinien mieć mniej niż 80 cm w kłębie. Waga potężniejszego mastifa typu Mastin Pesado dochodzi nawet do 120 kg.
Mastif Hiszpański rywalizuje tu o palmę pierwszeństwa z Mastifem Pirenejskim. To dwa największe i najcięższe spośród psów pasterskich.

PROBLEMY ZDROWOTNE
Nie ma żadnych chorób charakterystycznych i na stałe przypisanych do tej rasy. Ewentualnie można zwrócić uwagę na trapiącą duże rasy (małe zresztą też) dysplazję, czy zdarzające się (ale niezmiernie rzadko) wywinięcie powieki (entropię), które często ustępuje samo, lub wymaga drobnego zabiegu.

WARUNKI ŻYCIA
Mastif Hiszpański jest wielkim psem. Długie łapy, śliska podłoga, wysoko położony środek ciężkości – nie są to argumenty przemawiające za przebywaniem tego psa w mieszkaniu. Jego naturalnym środowiskiem jest ogród.
Sierść i bardzo bogaty, gęsty podszerstek zabezpieczają go w dostatecznym stopniu przed zimnem i deszczem, przystosowując do życia na zewnątrz.
Zresztą tak jak na niskie temperatury, Mastif Hiszpański odporny jest i na wysokie. Przedstawiciele tej rasy od tysięcy lat żyją w Hiszpanii, gdzie znajdują się cztery strefy klimatyczne. Już w samej tylko krainie Meseta (wyżynno-górski płaskowyż w centralnej Hiszpanii) temperatury latem często przewyższają 38ºC, przy minimalnych opadach, i spadają poniżej zera w zimie, a towarzyszą im wtedy obfite opady śniegu.
Mieszkając na zewnątrz, teren powinien mieć ogrodzony. Nie musi to być specjalnie wysoki płot. Mastif Hiszpański nie wykazuje najmniejszych chęci do przeskakiwania czegokolwiek. Powinien być to jednak płotek solidny, bo przy masie jaką Mastif Hiszpański dysponuje byle jakie ogrodzenie może po prostu okazać się mało przydatne.

WYMAGANIA RUCHOWE
Należy pamiętać, że mały Mastif Hiszpański, to taka rozkoszna ciapa. Grube łapy, dużo skóry, niezdarne ruchy. Ale ta „ciapa” rośnie. I to rośnie tak błyskawicznie, że praktycznie codziennie zmienia mu się środek ciężkości ciała. Prawie codziennie musi więc uczyć się jak nie przewracać się przy każdym gwałtowniejszym ruchu.
Generalnie rasa ta ma niską potrzebę aktywności ruchowej. Nie musi się szczególnie wybiegać, nie musi zmęczyć. Jeden, dwa spacery dziennie znakomicie wypełnią mu pełne zapotrzebowanie na ruch. Bardziej aktywne są młode, z wiekiem coraz bardziej preferują statyczny tryb życia i mniejszą ruchliwość.
Nie jest to rasa polecana dla aktywnych sportowców, nie nadaje się do joggingu, biegania przy rowerze, przy koniu czy do agality. On tego nigdy nie pokocha.

DŁUGOŚĆ ŻYCIA
Mastif Hiszpański żyje około 10 – 12 lat, co na tak dużą rasę jest wynikiem doskonałym. Choć moja pierwsza suka Mastifa Hiszpańskiego, matka kilku licznych miotów, w chwili gdy piszę te słowa ma 11 lat i jest w tak doskonałej kondycji, że wróżę nam jeszcze wiele lat wspólnego życia.

PIELĘGNACJA I ŻYWIENIE
Rasa ta nie wymaga żadnych szczególnych zabiegów pielęgnacyjnych. Można wyczesać ją w trakcie linienia, co przyspieszy zrzucenie podszerstka.
Przygotowanie do wystaw też nie jest kłopotliwe. W zasadzie polega na prawidłowej socjalizacji psa w wieku szczenięcym.
Jeżeli tego nie zaniedbamy, pozostanie nam tylko nauczyć go prawidłowego stawania z ładnie kątowanymi, odstawionymi do tyłu łapami i promiennego uśmiechania się do sędziego.
Nie musimy uczyć go szczególnego sposobu poruszania się po ringu czy biegania. Mastif Hiszpański biega naturalnie, tak jak wygląda: ciężkim, długim krokiem, w czasie ruchu nosi głowę raczej nisko, często na poziomie grzbietu.
Mastif Hiszpański nie jest szczególnie wybredny, jeżeli chodzi o jedzenie. Najodpowiedniejszym dla niego pożywieniem wydaje się być sucha karma, przeznaczona dla ras dużych i szybko rosnących. Dobra karma dobrej firmy jest z pewnością prawidłowo zbilansowana, dzięki czemu dostarcza mu w całym jego życiu, a przede wszystkim w okresie najsilniejszego wzrostu, wszystkich niezbędnych do życia składników i to w odpowiednich proporcjach.
W przeciwieństwie do swojego wyglądu i wagi, Mastif Hiszpański nie pochłania astronomicznych ilości jedzenia. Można go nawet nazwać „wersją E (ekonomiczną)” psa. Dzienna racja żywnościowa 80 – 90 kilogramowego olbrzyma, to raptem 70 – 80 dag suchej karmy. To cały jego dzienny posiłek. Do tego dochodzi woda, którą powinien mieć zawsze w dowolnych ilościach, i w lecie i w zimie.
Mastif Hiszpański nie jest fanatykiem jedzenia. Nie będzie rzucał się na miskę, pochłaniał od razu całej jej zawartości, wyczekiwał, czy dostanie coś jeszcze. Raczej spróbuje kilku chrupek, odejdzie od miski, wróci po chwili, aby znowu trochę podjeść.
Oczywiście dzieje się tak przy założeniu, że na terenie nie ma innych psów. Wtedy chwila nieuwagi przy misce będzie oznaczała przepadek całej jej zawartości na rzecz współtowarzyszy. A tego Mastify Hiszpańskie nie lubią.

POCHODZENIE
Kolebką Mastifa Hiszpańskiego jest region Estremadura w Hiszpanii.
Przyjmuje się, że Mastif Hiszpański wywodzi się od starożytnych molosów. Psów, których historia sięga 2000 roku przed naszą erą. Najprawdopodobniej zostały one przywiezione na Półwysep Iberyjski przez Fenicjan, handlarzy przybywających z Syrii lub Indii. Mastify są związane z terytorium Półwyspu Iberyjskiego od tysięcy lat, ale dopiero około X wieku ich zalety zaczęły być doceniane. Zapisy historyczne odnoszące się do tej rasy sięgają wczesnego średniowiecza.
To właśnie wtedy ta rasa psów zaczęła nabierać coraz większego znaczenia. W Hiszpanii wyhodowano nową rasę owiec – merynosy. Stada merynosów, dających doskonałą i bardzo cenioną wełnę, zimę spędzały na południu kraju, powracając na początku lata na górskie łąki na północy. Dwa razy do roku Hiszpanię przemierzały stada merynosów. Trasy przemarszu liczyły nawet do 800 kilometrów. Stadom tym należało zapewnić bezpieczeństwo i ochronę przed drapieżnikami. Nie byłoby to możliwe bez pomocy psów: zaganiających stado owczarków i zapewniających wszystkim bezpieczeństwo – wielkich, silnych i nieustraszonych mastifów.
Mastif Hiszpański nigdy nie był wykorzystywany jako typowy pies pasterski do zaganiania owiec. On był szefem. Czuwał nad całością i zapewniał ochronę. Przed wilkami, drapieżnikami, złodziejami. W XVI wieku wyliczono, że jeden Mastif Hiszpański jest w stanie zapewnić całkowite bezpieczeństwo 100 owcom.
Mastif Hiszpański został uznany za narodową rasę Hiszpanii. I choć jest on tu bardzo popularny (szacuje się populację Mastifów Hiszpańskich na poziomie 24 tys.) to poza granicami rodzinnego kraju nadal jest mało znany. Największe skupisko Mastifów Hiszpańskich znajduje się w północno- zachodniej części kraju, w prowincji Leon.
Pierwszy dokładniejszy opis Mastifa Hiszpańskiego pochodzi z 1740 roku. Pierwsze próby rozpoczęcia jego planowej hodowli datują się na rok 1911 rok. Po burzliwym rozwoju, wielu niepowodzeniach i sukcesach doprowadzono w roku 1946 do zatwierdzenia pierwszego wzorca rasy. Aktualnie obowiązujący standard ustanowiony został w 1982 roku. Powrócono w nim do takiego wzorca fizycznego i psychicznego, jak zostało to uznane w przeszłości – wielkiego i potężnego Mastifa Hiszpańskiego.