Atlas psów - lista ras: Mastif pirenejski

Historia
Mastif Pirenejski to duży pies przeznaczony do stróżowania i obrony, uznany jako rasa przez Międzynarodową Federację Kynologiczną (FCI) w 1982 r., sklasyfikowany w grupie 2, sekcja 2.2 tj. molosy, typ górski. Ze względu na region pochodzenia nazwany został przez Hiszpanów także Mastifem aragońskim, Mastifem z Navarry lub Mastifem z Leon, a z racji swych cech użytkowych zyskał sobie miano „strażnika Pirenejów”, bo przez wiele stuleci był wykorzystywany do bezpiecznego przeprowadzania stad owiec po trudnym górskim terenie oraz do ich obrony przed wilkami, niedźwiedziami i złodziejami.
Spośród innych psów typu górskiego, Mastifa Pirenejskiego wyróżniają duże rozmiary, wielka siła i wytrwałość potrzebne do skutecznej obrony przed napastnikami, odporność na trudne warunki klimatyczne zwłaszcza niskie temperatury, a także nadzwyczajny instynkt oraz lekkość ruchu pomocne w odnajdywaniu i bezpiecznym pokonywaniu lub omijaniu naturalnych zagrożeń takich jak np. szczeliny skalne przykryte warstwami zamarzniętego śniegu. Według aragońskich opisów idealny Mastif Pirenejski poruszając się, nie pozostawia śladów, nawet na świeżym śniegu.
W połowie XX w. tradycyjny wypas owiec utracił dawne znaczenie dla hiszpańskiej gospodarki, a wynikające stąd względy ekonomiczne spowodowały drastyczny spadek zainteresowania dalszym utrzymywaniem tych psów dla celów użytkowych. Przestały być potrzebne pasterzom, którzy utracili swoje głowne zajęcie i w związku z tym zaniechali dawnej troski o czystość rasy. Nieprzywiązywali już takiej wagi do zachowania najistotniejszych cech Mastifa Pirenejskiego,
a także dopuścili do niekontrolowanego krzyżowania z innymi rasami. Dodatkowo
w tym rejonie wyginęły drapieżniki, które dotychczas stanowiły zagrożenie nie tylko dla stad owiec, ale również dla innych zwierząt gospodarskich oraz ludzi.
Aby przeciwdziałać negatywnym skutkom tej sytuacji, z inicjatywy grupy entuzjastów utworzono w 1977 r. Klub Mastifa Pirenejskiego w Hiszpanii (Club del Mastin del Pirineo de Espana, C.M.P.E.) zrzeszony w Hiszpańskim Związku Kynologicznym (Real Sociedad Canina de España). Zaczęto odbudowywać zanikającą populację, której liczbę w ciągu niespełna 30-tu lat udało się zwiększyć
z ok. 200 do ok. 5.000 szt.Rozprzestrzenienie na inne kraje zostało zapoczątkowane eksportem do Szwecji,
a obecnie obejmuje kilkanaście krajów na kilku kontynentach, w tym również Polskę. Poza Hiszpanią wiodące hodowle znajdują się w USA i Finlandii.

Ogólna charakterystyka

Mastif pirenejski był przez stulecia hodowany wyłącznie po to, aby bronić swojego stada i terytorium. Umiejętność ta nie była wyuczona, ale dziedziczona
i przekazywana w genach z pokolenia na pokolenie.
Ten doskonały obrońca stad jest nadzwyczaj inteligentny, godny zaufania, wyjątkowo aktywny jak na psa tej wielkości, podatny na szkolenie i łagodny wobec dzieci oraz innych członków rodziny. Agresję wykazuje jedynie wobec bezpośredniego zagrożenia. Mastif Pirenejski to jedna z niewielu już ras psów hodowanych przez ludzi, która pozostała bardzo zbliżona do swojego pierwowzoru

Popularnie nazywany strażnikiem Pirenejów, zasłużył na takie miano z powodu skuteczności, z jaką ochraniał stada przed atakami dzikich drapieżników, z reguły wilków, czasem niedźwiedzi. Przy tym z uwagi na swą wielką siłę fizyczną, pewność siebie oraz inteligencję, rolę tę pełnił nadzwyczaj skutecznie. Potrafił bezbłędnie rozpoznawać stopień zagrożenia i odpowiednio dopasowywać swoje reakcje, tak, aby jak najmniej zakłócać spokój strzeżonych przez niego stad i pasterzy. Jego jedyną osłoną była specjalna metalowa obroża, określana jako „carlanca” mająca na celu ochronę gardła przed częstymi atakami bezwzględnych napastników .
Mastif Pirenejski doskonale odróżniał niegroźnych intruzów od potencjalnych napastników. Wobec tych pierwszych zazwyczaj podejmował jedynie akcje ostrzegawczo-odstraszające. Walkę podejmował tylko w obliczu realnego zagrożenia, a uciekających napastników ścigał tylko do granic ochranianego przez siebie terytorium. Pasterzy alarmował zwłaszcza wtedy, gdy napastnikami byli ludzie.
Nie był natomiast wykorzystywany do roli typowego owczarka tj. do zaganiania stad, ponieważ nie miał do tego odpowiednich predyspozycji. W tej roli doskonale sprawdzały się Owczarki katalońskie ( Gos d’Atura Catala) często towarzyszące stadom owiec razem z Mastifami Pirenejskimi.
W dzisiejszych czasach Mastif Pirenejski doskonale sprawdza się jako pies stróżujący i rodzinny . Źle znosi osamotnienie i zamykanie w kojcu, najlepiej czuje się majac do dyspozycji obszerny teren. Ze względu na swoje gabaryty, gęstą długą szatę oraz predyspozycję do obfitego ślinienia się nie jest psem typowo domowym, chociaż bardzo sobie ceni bliskość domowników i jeśli tylko mu sie na to pozwoli - chętnie uczestniczy we wszystkich rodzinnych zajęciach.
Jest uznawany za jednego z najbardziej długowiecznych mastifów, ponieważ średnio dożywa 12 lat.

Psychika i temperament

Psy tej rasy są wrażliwe i tolerancyjne wobec znanych im osób i zwierząt zwłaszcza, kiedy od początku są z nimi wychowywane i przy nich dorastają. Co ciekawe
w sytuacjach, kiedy bawią się z małymi dziećmi, zdają sobie sprawę, że muszą do tego przykładać wyjątkową wagę. Natomiast wobec siebie nawzajem oraz innych psów podobnych gabarytów są mało delikatne i niezbyt ostrożne.

Mastify pirenejskie są bardzo inteligentne, uczą się szybko, a ich zachowanie jest łatwe do przewidzenia. Często wydają się mało zainteresowane tym, co się dzieje dookoła nich, ale zawsze pozostają czujne i kiedy zachodzi taka potrzeba, reagują odpowiednio do sytuacji. Nie są nadmiernie pobudliwe, ale zawsze chętne do zabawy.
Dzięki tym cechom, a także dzięki temu, że zdają sobie sprawę ze swojej siły
i wielkości, potrafią być zrównoważone nawet w sytuacjach, które są dla nich nowe
i zupełnie nieznane. Doskonale reagują na konsekwentne i stanowcze polecenia. Wtedy w krótkim czasie uczą się
i rozumieją, czego się, od nich oczekuje .
Jednak mimo wielkiej siły i odwagi, mają delikatną i wrażliwą psychikę, źle reagują na surowe karcenie i siłowe wychowanie. W takim przypadku psy stają się nerwowe i zestresowane, nie rozumiejąc, o co dokładnie chodzi.


Odwiedzając domostwa, w których mieszka Mastif pirenejski, każdy przywitany zostaje donośnym, głębokim szczekaniem, które ustaje, kiedy pies uzna, że dana osoba jest mile widziana przez domowników .

Żywienie i pielęgnacja
Mastif Pirenejski to pies o obfitej szacie z długim, twardym włosem okrywowym i miękkim , gęstym podszerstkiem. W przypadku psa wystawowego niezbędne są regularne kąpiele, zwłaszcza przed każdą wystawą. W okresie między wystawami wystarczy co-tygodniowe szczotkowanie aby utrzymać szatę w doskonałej kondycji. Żywiąc Mastifa Pirenejskiego należy pamiętać iż jest to rasa bardzo duża, o głębokiej klatce piersiowej – ze skłonnościami do skrętu żołądka. Dlatego najlepiej karmić psa 2 razy dziennie mniejszymi porcjami, pamiętając o zapewnieniu psu spokoju 1,5 godziny przed i po karmieniu.