Atlas psów - lista ras: Owczarek kaukaski

Bez wątpienia owczarki kaukaskie są jedną z najlepszych ras stróżujących. Charakteryzuje je wspaniały, zrównoważony charakter, śmiałość oraz niesamowita inteligencja, z którą w parze idzie niezależność. Agresywne i nieufne w stosunku do obcych kaukazy idealnie sprawdzają się w roli stróżów i obrońców posesji oraz różnego rodzaju obiektów.
Rozwinięcie się właściwej, typowej dla rasy psychiki wymaga nie tylko mądrego wyboru szczeniaka, ale także rozumienia poszczególnych etapów jej kształtowania się. Okres szczenięcy jest najważniejszy pod tym względem, z kilkoma krytycznymi momentami, które mogą zaważyć na przyszłym usposobieniu wychowanka.
Ogromnie ważne jest skąd nabywamy szczeniaka nie tylko aby mieć pewność o jego wartości genetycznej, ale co jest równie ważne – o sposobie opieki nad szczeniętami i dorosłymi psami oraz traktowania ich przez hodowców. Najbardziej wskazane jest nabycie szczenięcia ze średniej wielkości hodowli z wieloletnią tradycją, gdzie można prześledzić nie tylko ewolucję prowadzonej linii hodowlanej, ale także skontaktować się z innymi nabywcami i mieć pewność, że hodowca jest zaangażowany, doświadczony i pozostanie aktywny w swojej działalności – jest to ważne, kiedy potrzebna będzie fachowa porada!
Pomimo, iż Kaukazy są jedną rasą poszczególne szczenięta w miocie zasadniczo mogą różnić się charakterem. Hodowca powinien polecić nam szczenię w zależności od naszych oczekiwań. Jeżeli na przykład w rodzinie są dzieci, które będą w stałym kontakcie z psem powinniśmy wybrać osobnika jak najbardziej wesołego, kontaktowego o przyjaznym usposobieniu. Szczenięta o skłonnościach do dominacji powinny być oferowane osobom z doświadczeniem w prowadzeniu trudnych ras.

Kaukazy mają na ogół fantastyczną pamięć. Bardzo często zdarza się, iż sprzedany w okrasie szczenięcym piesek poznaje swojego hodowcę nawet po roku.

Po kwarantannie związanej ze szczepieniami ochronnymi (po 3 miesiącu życia) powinniśmy rozpocząć spacery z naszym szczeniaczkiem oraz naukę jazdy samochodem. Od tego wieku dobrze jest, aby piesek jak najczęściej podróżował z nami do miasta jak również do znajomych, rodziny, którzy akceptują psy. Bardzo ważne w tym okresie są również kontakty i zabawy z innymi psami. Dlatego jak najbardziej wskazane jest zapisanie szczeniaczka do psiego przedszkola, gdzie będzie miał kontakt z rówieśnikami oraz gdzie pod fachowym nadzorem będziemy mogli mu wpajać podstawowe zasady posłuszeństwa.

Pamiętajmy również, iż:
1. Wbrew opinii o rasie jako twardej i odpornej psychicznie, szczenięta owczarka kaukaskiego są wyjątkowo wrażliwe. Zarówno wszelkie urazy jak i pozytywne doświadczenia z wieku szczenięcego pozostają w ich psychice na zawsze. Niezbędny jest bliski kontakt szczeniąt z właścicielem, pieszczoty i stopniowa nauka pożądanych zachowań, stymulowana wyłącznie systemem nagród, a nie kar. Szczególnie szkodliwe są kary fizyczne - jedyny skutek jaki mogą dać to skrzywienie psychiki szczenięcia w stronę agresji i nieufności wobec ludzi, a także własnego pana. Nie jest celem oświeconego właściciela mieć psa słuchającego ślepo jego poleceń wyłącznie ze strachu – a raczej inteligentnego, zrównoważonego pomocnika czy towarzysza oddanego mu bez reszty z miłości do niego.
Dobrze jest, aby szczenię jak najwięcej czasu przebywało w domu celem nawiązania jak największej więzi ze wszystkimi osobami należącymi do rodziny.
2. Nie dopuszczaj aby twój pies sypiał przy twoim łóżku lub w łóżku. W dzikiej sforze miejsce spania świadczyło o pozycji osobnika w hierarchii sfory - im bliżej przewodnika tym wyższa pozycja.
3. Jedząc posiłek nigdy nie dawaj smakowitych kąsków swemu psu. W dzikiej sforze tylko osobnik słabszy dzielił się jedzeniem z silniejszym. Nasz odruch przyjaźni odbierany jest jako sygnał naszej słabości a nasza pozycja przewodnika ulega osłabieniu.
4. Przy wyjściu z domu na spacer i przy powrocie ze spaceru do domu zawsze pierwszy wychodzi i wchodzi przewodnik. Nie dopuszczajmy do tego, aby pierwszy wybiegał i wbiegał pies.
5. Nigdy nie bój się własnego psa. Pod wpływem strachu zmienia się zapach naszego ciała, co pies doskonale wyczuwa i potrafi wykorzystać.
6. Konsekwentnie i ostro reaguj na nieposłuszeństwo psa, ale zawsze w momencie przewinienia nigdy po.
7. Siły fizycznej używaj w ostateczności.
8. Wszyscy domownicy powinni postępować tak samo.

Generalnie twierdzi się, iż owczarek kaukaski jest podporządkowany jednemu przewodnikowi. W pewnym sensie jest to prawda, gdyż Kaukaz „wybiera” sobie osobę, z którą ma największa więź psychiczną, jednakże psy te kochają i ochraniają całą swoja rodzinę. Jej członkowie są traktowani stosownie do więzi jaką pies z nimi nawiązał. Mogą być tacy, których pies w pewnym stopniu ignoruje, i tacy, którzy stanowią jego osobistych „przyjaciół” obok osoby uznanej jako przywódcę „grupy” i mającej pełne posłuszeństwo psa. Należy dążyć do tego, aby wszyscy w rodzinie mogli psa kontrolować pod każdym względem i aby to zapewnić każdy musi w różnym stopniu się psem zajmować. W ten sposób pies przywyknie do tego, że jest na dole hierarchii rodzinnej i nie będzie próbował zdominować mniej zdecydowanych domowników. Zatem wszystko jest po prostu kwestią odpowiedniego wychowania psa i ustalenia hierarchii pomiędzy rodziną a psem.

Kaukaz nie jest rasą, która można oddać na szkolenie. Na lekcje tresury powinien zawsze uczęszczać z właścicielem.
Unikajmy jednakże pobudzania agresji w psie (szkolenie w kierunku obrony). Jest to rasa, która ma zakodowane genetycznie dużo nieufności i rezerwy wobec obcych. Owczarki kaukaskie są psami, które bardzo długo rozwijają się pod względem psychicznym. Często zdarza się, iż nawet roczny czy półtoraroczny pies zachowuje się jak szczenię. Niektóre osobniki zaczynają stróżować nawet po ukończeniu wieku 2 lat!

Owczarek Kaukaski absolutnie nie nadaje się do mieszkania. Jest to pies wielkich przestrzeni. Decydując się na kaukaza powinniśmy stworzyć odpowiednie warunki do jego trzymania. Po pierwsze teren posesji powinien być ogrodzony płotem o wysokości co najmniej 1,70 m.
Pamiętajmy, aby pies nasz, chociaż od czasu do czasu wchodził do domu. Bardzo ważne jest, aby kaukaz dokładnie znał cale terytorium, które ma ochraniać. Owczarki kaukaskie w większości przypadków nie są psami hałaśliwymi. Zdążają się egzemplarze szczekliwe, lecz są to na ogół osobniki o słabej i niepewnej psychice.
Kaukaz wybiera sobie na ogół ulubione miejsce w ogrodzie, z którego ma najlepszą możliwość obserwacji terenu. Co jakiś czas obiega swoje terytorium sprawdzając czy nie ma żadnego zagrożenia. Z pozoru leniwie drzemiący na swoim stanowisku obserwacyjnym kaukaz jest zdolny w mgnieniu oka przeobrazić się w nieustępliwego obrońcę i zauważyć najmniejszą nawet próbę wtargnięcia na jego terytorium.
Kaukazy o zrównoważonej, pewnej siebie psychice nie są agresywne w stosunku do słabszych istot – dzieci, starszych osób i małych piesków. Z doświadczenia widzimy również, iż często kobiety są traktowane znacznie łagodniej niż mężczyźni. Szczególnie suki mają bardzo rozwinięty instynkt opiekuńczy i uwielbiają dzieci w rodzinie. Pamiętajmy jednak, że dziecka nigdy nie powinno się pozostawiać bez kontroli z psem – jakiejkolwiek rasy by on nie był.

Bez wątpienia kaukazy nie są rasą dla każdego. Są one psami o niesłychanie silnej psychice wymagającymi odpowiedniego wychowania i traktowania. Nie są psami, które można traktować z przemocą czy też agresją. Właściciel kaukaza powinien być osobą spokojną, stanowczą, cierpliwą i zrównoważoną. Osoby niekonsekwentne, nadpobudliwe, nadwrażliwe, niezdecydowane, nie potrafiące zapanować nad własnym emocjami nigdy nie powinny być właścicielami owczarka kaukaskiego. Ze względu na taki charakter nie są w stanie zapanować nad kaukazem i odpowiednio wychować go. Pies w codziennych kontaktach ze swym panem wymaga czytelnych i jasnych zasad zachowania i postępowania, przestrzeganych z "żelazną" konsekwencją i zdecydowaniem. Brak takich zasad i konsekwencji doprowadza do tego, że nasz nowy przyjaciel staje się niepewny, agresywny, zagubiony w otaczającym go świecie, a w konsekwencji niebezpieczny dla otoczenia i własnego opiekuna.
Kaukazy wyróżnia od innych ras ich niezwykła wierność wobec właściciela i doskonała pamięć.
Niewskazane jest oddawanie czy sprzedawanie dorosłych psów. Jest to dla psa wielki cios. Z dorosłym psem NIGDY nie nawiążemy tak silnej więzi psychicznej jak z wychowanym przez nas szczeniaczkiem.
Śmiały, inteligentny, niezależnie myślący kaukaz działa instynktownie i może łatwo rozpoznać prawdziwe zagrożenie. W wyniku bliskiego obcowania z człowiekiem od setek lat, kaukaz jest chętny i podatny na szkolenie. Jest to pies bardzo wierny i lojalny.
Owczarek kaukaski traktowany z miłością i cierpliwością jest najlepszym przyjacielem i nieustraszonym obrońcą swojego pana.